Kurkuma (Curcuma longa) inne mniej znane nazwy to ostryż długi lub szafran indyjski. Naturalny obszar występowania kurkumy to południowa Azja. Ale ze względu na swoją popularność hodowana jest na większą skalę na plantacjach Chinach, Japonii, Ameryce Środkowej. Ta wieloletnia roślina do rozwoju potrzebuje tropikalnych warunków, czyli dużej wilgotności i wysokich temperatur. Dorasta nawet do 1,5m wysokości, wykształca kłącza, o jasnopomarańczowym kolorze, pokryte jasnobrązową, szorstką skórką. To właśnie ta część kurkumy jest wykorzystywana. A zawarta w niej substancja kurkumina, dzięki swoim prozdrowotnym właściwościom, spowodowała, że kurkuma jest znana i ceniona w medycynie naturalnej.

Właściwości lecznicze kurkumy

Właściwości lecznicze kurkumy, a dokładnie związku organicznego w niej zawartego czyli kurkuminy, znane są od dawna i były wykorzystywane m.in. w medycynie ajurwedyjskiej.

Ze względu na swoje właściwości przeciwutleniające kurkuma ma działanie antyoksydacyjnie - przeciwdziała uszkodzeniom i starzeniu się komórek. To z kolej, chroni nasz organizm przed starzeniem się, wzmacnia jego odporność na infekcję i różnego rodzaju choroby.

Kurkuma może łagodzić problemy żołądkowe i działać ochronnie na wątrobę. Wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego, pomocna może okazać się przy niestrawności i dyskomforcie związanym z  wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego. Warto więc wzbogacić dania o tą przyprawą.

Kurkumina jest związkiem wykazującym działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Regularnie przyjmowana może zmniejszyć dolegliwości bólowe związane chorobą zwyrodnieniową stawów i reumatoidalnym zapaleniem stawów. 

Właściwości kurkumy - przeciwutleniające i przeciwzapalne mogą mieć znaczący wpływ na ochronę przed chorobami serca i zawałem.

Kurkuma może łagodzić także objawy depresji. Warto, szczególnie jesienią pić np.herbatkę z kurkumą aby ustrzec się przed spadkami nastroju i chandrą.

Coraz powszechniej znane są także jej właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze. ​Kurkuma więc może okazać się bardzo pomocna w zapobieganiu i zwalczaniu infekcji, podnosić odporność naszego organizmu.

Zastosowanie kurkumy w kuchni

Do celów kulinarnych wykorzystuje się młode kłącze kurkumy, które po obraniu ze skórki i wysuszeniu, mielone jest na proszek. I taką postać przyprawy kurkumy najczęściej spotykamy. Choć można również zakupić kurkumę suszoną w plastrach, taka postać będzie dobra do herbaty (wraz z łyżeczką suszu ulubionej herbaty zalewamy wrzątkiem 2-3 plasterki suszonej kurkumy). Coraz częściej w sklepach można zakupić świeżą kurkumę, na wagę. Ta będzie doskonała bezpośrednio dodana do potraw lub napojów. Możemy ją zetrzeć na tarce lub pokroić w plasterki, ale uwaga - kurkum doskonale barwi, więc lepiej robić to w rękawiczkach.

Poniżej proste przepisy i inspiracje, na to jak w łatwy i szybki sposób wprowadzić do kuchni smak, zapach ale przede wszystkim kolor kurkumy.

Złote mleko / Golden milk. Rozgrzewające mleko z przyprawami korzennymi. Napój kusi pięknym kolorem i aromatem, idealny na jesienną i zimową porę. Pity regularnie wzmocni naszą odporność na przeziębienie i chandrę :) A przepis jest banalnie prosty, więc jeśli jeszcze nie próbowaliście mleka, tak przyrządzonego, to koniecznie musicie!

Szklankę mleka (można użyć mleka roślinnego) podgrzewamy wraz z przyprawami: 1 łyżeczka mielonej kurkumy (może być mały kawałek świeżej, pokrojonej w mniejsze kawałki), 1/2 łyżeczki mielonego (może być mały kawałek świeżo, startego lub w plastrach) 1/2 łyżeczki mielonego cynamonu (lub kawałek połamanej laski cynamonu). Zagotowujemy całość a następnie zmniejszamy ogień i gotujemy ok. 5-10 min, uważając aby mleko nam nie wykipiało. Gdy poczujemy piękny aromat przypraw ściągamy mleko z ognia, odcedzamy (jeśli używaliśmy świeżych przypraw). Dopiero po chwili dodajemy dla osłody 1 łyżeczkę miodu, nigdy do wrzątku bo miód straci swoje cenne właściwości. Złote mleko - goledn milk gotowe! Smacznego.

zdjęcie utworzone przez azerbaijan_stockers - pl.freepik.com

Prosta i łagodna mieszanka curry.

Do przygotowania mieszanki przypraw curry potrzebujemy: 1,5 łyżeczki mielonej kurkumy, 1 łyżeczkę mielonego kardamonu, 1 łyżeczkę mielonej kozieradki, 1 łyżeczkę mielonego kminu rzymskiego, 1 łyżeczkę czarnego pieprzu, 1 łyżeczkę chilli oraz 4 łyżeczki mielonej kolendry. Wszystkie przyprawy razem dokładnie mieszamy i gotowe. Możemy jej użyć do warzyw z patelni, kurczaka czy rybnej zupy. Mieszanka curry dobrze komponuje się w daniach z mlekiem kokosowym. Do dań z patelni, najlepiej najpierw, na łyżce oleju kokosowego podsmażyć chwilę przyprawy, w celu wydobycia z nich większego aromatu.
Ta propozycja mieszanki curry jest prosta i będzie odpowiednia również dla dzieci. Jeśli chcemy aby była bardziej pikantna dodajmy więcej chilli - wedle uznania i progu pikantności jaki indywidualnie posiadamy :)

zdjęcie utworzone przez timolina - pl.freepik.com

Naturalny barwnik w kuchni.

Kurkuma zawiera kurkuminę jest to silnie barwiący barwnik, dzięki któremu możemy uzyskać piękny jasnopomarańczowy kolor. Wiecie jak w prosty sposób sprawić aby ryż był wyjątkowy? Dosypcie łyżeczkę kurkumy do gotowania - ot tyle! A będzie inaczej niż na co dzień i może przekona to też dzieci do spróbowania. Kurkumą możemy barwić makarony, te kupowane w sklepie często właśnie dzięki kurkuminie mają taki żółty kolor. Stosowana jest też jako barwnik serów, musztard, ciast i napojów. Na Wielkanoc możemy nią pięknie wybarwić skorupki jajek na pisanki.

 zdjęcie utworzone przez rawpixel.com - pl.freepik.com

Polecamy produkty z kurkumą, znajdziecie je w ofercie sklepu Herbum:

Suplement diety fin Fortesatabs FinClub - ekstrakt z kurkumy w postaci tabletek na odporność

Herbatka z kurkumą Dary Natury - ekologiczna herbata w ekspresowych saszetkach, do łatwego zaparzania

Kurkuma mielona EKO Dary Natury oraz Kurkuma plastry EKO Dary Natury- ekologiczne, aromatyczne przyprawy

Olejek eteryczny KURKUMOWY 100% Nanga - do masaży, kąpieli i kominków